Εννέα μέρες ακριβώς από το τραγικό ναυτικό δυστύχημα στην Αίγινα, όπου τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, πέντε τραυματίστηκαν και άλλοι 15 διασώθηκαν με ισχυρό σοκ που θα αργήσουν πολύ να ξεπεράσουν.
Και όμως αυτές τις εννέα δραματικές ημέρες για τις οικογένειες των θυμάτων, πολλά άλλα ζητήματα απασχόλησαν μερίδα ΜΜΕ (κυρίως το διαδίκτυο), όπως επίσης κάποιους πολιτικούς και πολιτικά κόμματα, εκτός από τα βασικά ερωτήματα που προκύπτουν μετά από ένα τέτοιο «μακελειό» στα ήρεμα νερά του Αργοσαρωνικού μια ηλιόλουστη καλοκαιρινή μέρα.
Ενα από αυτά, που είναι η ταχύτητα, απαντήθηκε ήδη από τα πρώτα δημοσιεύματα της «Εφ.Συν.».
Υπενθυμίζουμε ότι η νομοθεσία δεν προβλέπει δυστυχώς όριο ταχύτητας όταν το σκάφος πλέει σε απόσταση μεγαλύτερη από 100 μέτρα από την ακτή, ακόμα και για στενά περάσματα-διαύλους.
Ο υπουργός Ναυτιλίας, Θοδωρής Δρίτσας, δεσμεύτηκε αμέσως μετά το δυστύχημα της Αίγινας ότι θα επανεξετάσει τον νόμο.
Ωστόσο, ο Διεθνής Κανονισμός για Αποφυγή Συγκρούσεων στη Θάλασσα (ΔΚΑΣ) αναφέρει ξεκάθαρα στο κεφάλαιο «Κανόνες Πλεύσης» ότι «τα σκάφη πρέπει να κινούνται με ασφαλή ταχύτητα για να μπορούν να αποφύγουν μια σύγκρουση και επίσης να μπορούν να σταματήσουν μέσα στην απόσταση που απαιτείται, ανάλογα με τις εκάστοτε περιστάσεις και συνθήκες».
Προϋποθέσεις
Το δεύτερο και σημαντικό ερώτημα είναι ποιοι έχουν τη δυνατότητα να οδηγούν ταχύπλοα και πώς αποκτούν αυτή την άδεια.
Ο Γενικός Κανονισμός Λιμένα υπ’ αριθμόν 50, ο οποίος αναθεωρήθηκε το 2013, επί κυβερνήσεως Σαμαρά-Βενιζέλου και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος Β’ Αρ. Φ. 1151/13-5-2013), μόνο εκπλήξεις κρύβει.
Η άδεια χειριστή ταχύπλοου σκάφους χορηγείται από τη Λιμενική Αρχή εφόσον ο ενδιαφερόμενος πληροί αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
● έξι (6) τουλάχιστον ωριαίων μαθημάτων στη θεωρητική εκπαίδευση και
● τριών (3) τουλάχιστον ωριαίων μαθημάτων στην πρακτική εκπαίδευση.
Το κόστος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μαζί με το αναγκαίο βιβλίο και κάποια παράβολα φτάνει περίπου στα 250-300 ευρώ.
Η άδεια χειριστή ταχύπλοου σκάφους ισχύει μέχρι ο κάτοχός της να συμπληρώσει το εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτος της ηλικίας του.
Μετά τη συμπλήρωση της ηλικίας αυτής, η άδεια πρέπει να ανανεωθεί.
Για την ανανέωση ο ενδιαφερόμενος πρέπει να προσκομίσει ιατρικές βεβαιώσεις, η ανανέωση ισχύει για μία τριετία, με έναρξη την ημερομηνία έκδοσης των ιατρικών βεβαιώσεων, ενώ αν προσκομιστεί επικυρωμένο φωτοαντίγραφο της άδειας οδήγησης αυτοκινήτου οχήματος ή μοτοσικλέτας ή μοτοποδηλάτου, η ισχύς της ανανέωσης συμπίπτει χρονικά με αυτήν της άδειας οδήγησης.
Επίσης, περιοδική ανανέωση της άδειας γίνεται σε όποιον χειριστή, ανεξαρτήτως ηλικίας, κρίνεται αυτό αναγκαίο από ιατρικής πλευράς, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών παρατηρήσεων ή ενδείξεων του πιστοποιητικού υγείας.
Τέλος, σύμφωνα με τη νομοθεσία, ο κάτοχος της άδειας χειριστή ταχύπλοου σκάφους μπορεί να κυβερνήσει σκάφος μέχρι 20 μέτρων εφόσον είναι νοικιασμένο και αν είναι ιδιόκτητο, τότε δεν πρέπει να ξεπερνάει τους 100 κόρους (ο κόρος είναι μονάδα μέτρησης του όγκου -2,86 κυβικά μέτρα- ενός σκάφους), ενώ δεν υπάρχει περιορισμός στα ναυτικά μίλια.
Πλοία χωρίς... πλοίαρχο
Και δεν είναι μόνο ο συγκεκριμένος νόμος ο οποίος όπως γράψαμε αναθεωρήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά- Βενιζέλου (Ν.Δ.- ΠΑΣΟΚ). Το 2014 ακολούθησε και ένας άλλος νόμος, ο 4256/14 «Τουριστικά πλοία και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 92/14-4-2014), ο οποίος έδωσε τη δυνατότητα να ναυλώνονται πλοία αναψυχής με ολικό μήκος μέχρι και 24 μέτρα χωρίς να υπάρχει σε αυτά πλοίαρχος και πλήρωμα.
Νόμος που τότε είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Πανελλήνιας Ενωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΠΕΝ), η οποία είχε καταγγείλει ότι με τη ρύθμιση αυτή «αυξάνονται οι πιθανότητες να υπάρξουν καταστροφικά ατυχήματα, τα οποία θα προκληθούν από αδαείς ανθρώπους που θα ταξιδεύουν τα πλοία αυτά».
Η συγκεκριμένη διάταξη του νομοσχεδίου ανέφερε:
«Κυβερνήτης για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής είναι: το πρόσωπο που προσλαμβάνεται από τον ναυλωτή ή ο επιβάτης που διαθέτει ναυτική ικανότητα και εμπειρία και αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση επαγγελματικού πλοίου αναψυχής, το οποίο μπορεί να εκναυλώνεται χωρίς πλοίαρχο και πλήρωμα, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο. Για τα ιδιωτικά πλοία αναψυχής είναι: το πρόσωπο το οποίο ασκεί τη διακυβέρνηση του πλοίου και διαθέτει ναυτική ικανότητα και εμπειρία. Ο κυβερνήτης έχει όλες τις αρμοδιότητες και ευθύνες που προβλέπονται για τον πλοίαρχο».
Η ιστορία έχει και συνέχεια, καθώς με υπουργική απόφαση που είχε εκδοθεί τις παραμονές εκλογών του 2004 από την τότε κυβέρνηση Κ. Σημίτη (ΦΕΚ Β 478/5-3-2004) και μέχρι σήμερα δεν έχει τροποποιηθεί, άνθρωποι «αδαείς» όπως τους χαρακτήριζε η Ενωση Πλοιάρχων μπορούν να κυβερνούν 24μετρα σκάφη, ακόμα και αν κατέχουν μόνο μια άδεια χειριστή ταχύπλοου σκάφους που εκδίδεται από τις Λιμενικές Αρχές της χώρας.
Ρύθμιση που θα μπορούσε να είχε τροποποιηθεί, αφού στον νόμο 4256 του 2014 προβλέπεται (άρθρο 8 παρ. β) ότι με απόφαση του υπουργού Ναυτιλίας «καθορίζονται τα προσόντα του κυβερνήτη, ο τρόπος πιστοποίησής τους, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα».